PARIJS TIP 10: KASTEEL VAN VERSAILLES

De bouw van het kasteel van Versailles heeft heel wat jaren bestreken. Daarmee kun je al bedenken dat niet alle delen van het complex even oud zijn. Doordat alle bouwfasen ook niet allemaal even goed zijn gedocumenteerd is het ook moeilijk om exacte jaartallen te plakken op alle gebouwen van het complex. Het begint in ieder geval omstreeks 1624 toen er een klein jachtslot werd gebouwd op deze plek. De toenmalige koning Lodewijk XIII hield erg van jagen en zag in het nabij Parijs gelegen boerendorp een uitstekende locatie om zijn hobby uit te oefenen.

De echte grote groei van bouwwerken op het domein begon onder de opvolger Lodewijk XIV. Deze koning leefde niet graag in Parijs en wilde de stad dan ook graag ontvluchten. Ook deze koning hield van de jacht en hij liet dan ook de eerste vergrotingswerken uitvoeren zodat hij niet meer zoveel in Parijs hoefde te bivakkeren. In totaal heeft Lodewijk XIV nog vele uitbreidingen gedaan. Deze koning stierf ook in Versailles en op het moment van zijn overlijden heeft men de vergulde klok in zijn slaapvertrek stilgezet en deze heeft nooit meer gelopen.

Lodewijk XV betrok het kasteel toen hij de regering op zich nam. Deze man was wat teruggetrokken en gaf dan ook opdracht om salon Hercules te bouwen, zodat hij zich daar kon afzonderen. Ook de kleine Trianon stamt uit de tijd van Lodewijk XV. Ook opvolger Lodewijk XVI resideerde in Versailles. Hij was de laatste die hier woonde van de koninklijke familie. Uiteindelijk werden hij en Marie Antoinette gedwongen het kasteel te verlaten. Direct na de revolutie is het kasteel niet geplunderd. Wel werd de inventaris voor een groot deel geveild. Zo is de Mona Lisa uiteindelijk in handen gekomen van het Louvre.

Het complex kreeg een nieuwe rol. Zo werd in 1793 een museum geopend, evenals een conservatorium. Keizer Napoleon heeft nog overwogen om er zijn intrek te doen. Grootscheepse verbouwingen heeft hij er echter nooit kunnen uitvoeren. Veel van het geld werd gebruikt voor het voeren van oorlogen. Een echt vast verblijf van Napoleon is er dan ook nooit geweest. Soms verbleef hij in het makkelijker te meubileren ‘Grote Trianon’. Nog een aantal afstammelingen van de koninklijke familie hebben getracht er te wonen en de boel op te knappen, maar dit bleek moeilijk. Een aantal revoluties zijn er nog geweest, maar hiervan was het kasteel van Versailles nooit het slachtoffer. Wel hebben de Pruisen er huisgehouden. Na de vrede met Duitsland heeft het Franse parlement er nog gezeteld en werden oude delen gerestaureerd.

Na de grote oorlog werd hier een vredesconferentie gehouden. Er werd een gedwongen vrede gesloten die later nog ten grondslag zou staan aan wereldoorlog twee. Na de tweede wereldoorlog werd restauratie van het complex weer opgepakt. Ook generaal de Gaulle heeft nog een zomerresidentie gehad in het complex.

Dit is slechts de geschiedenis in vogelvlucht. Natuurlijk valt er nog veel meer te vertellen over de historie van dit bijzondere complex, maar helaas ontbreekt het ons aan voldoende ruimte hiervoor.

Het kasteel zelf alleen is al een enorm gebouw met talrijke bezienswaardigheden. We zullen er hier een aantal aan bod laten komen waarvan wij denken dat je ze zeker gezien moet hebben tijdens je bezoek aan het kasteel van Versailles.

Spiegelzaal

Een van de meest indrukwekkende vertrekken is ongetwijfeld de spiegelzaal. De Galeries des Glacés was ook de plek waar het verdrag van Versailles werd beklonken. De zaal is ruim tien meter breed en drieënzeventig meter lang. Met ruim twaalf meter is het ook één van de hoogste zalen van het complex. De zaal is gesitueerd op de eerste verdieping aan de westzijde van het middengedeelte van het kasteel. Werkelijk alles aan deze zaal is prachtig. Zo heeft het gewelfde plafond met goud verguld stucwerk. Op de vlakken en de medaillons op het plafond zijn schilderingen aangebracht die herinneren aan belangrijke overwinningen tijdens de Hollandse oorlog en de Devolutieoorlog.

De wanden worden gekenmerkt door boogvensters en boogarcaden die zijn opgevuld met spiegelpanelen. De vloer van parket dateert uit de jaren vijftig van de vorige eeuw en wordt gekenmerkt door een motief dat we vandaag vooral kennen onder de naam ‘Versailles-motief’. Naast al deze indrukwekkende verzieringen op plafond, wanden en vloer staan er ook nog enkele prachtige kunstwerken en meubels met de daarbij behorende attributen.

Grootverblijf van de koning

Het Grand Appartement du Roi behoort tot de vaste bezienswaardigheden die je zeker moet hebben gezien tijdens je bezoek aan dit complex. In totaal zes salons maakten deel uit van deze vetrekken. Uiteraard zijn al deze vertrekken ingericht met koninklijke schoonheid. Eén van de salons is het Salon van Dina. Deze is gewijd aan de godin van de jacht en als vervend liefhebber van de jacht heeft de koning dan ook veel aandacht besteed aan de schoonheid van dit vertrek. Prachtige beschilderingen sieren het plafond en ook de schouw mag er wezen. Ook is de buste van Lodewijk XIV prominent aanwezig.

De lijst met prachtige vertrekken in het kasteel is eindeloos lang. Ga ook zeker naar de Koninklijke Opera, de oorlogszaal, de Vredeszaal, de galerij der veldslagen en de zaal der edelen. Het is slechts een kleine greep van alle mooie vertrekken die er in het kasteel te bewonderen zijn.

Niet alleen het kasteel is van ongekende schoonheid. Ook de tuinen zijn een inspiratie voor hoveniers elders op de wereld. Een mooi voorbeeld daarvan is de tuin van Paleis het Loo in Apeldoorn dat is geïnspireerd op de tuinen van Versailles. Kenmerkend aan de tuinen zijn de vele fonteinen, de enorme afmetingen, de honderden beelden, de vele vijvers, zuilengalerijen, bloemperken en de Oranjerie. Ook in de tuinen hebben vele vorsten van de koninklijk familie hun sporen achtergelaten.

De tuin is ingedeeld in 5 stukken; de Franse tuin, het klein Trianon, het groot Trianon, de moestuin van de koning en Le Hameau de la Reine. In de tuinen kun je heerlijk ronddwalen en je vergapen aan al het moois wat hier door de vele tuinmannen keurig wordt

Het Groot Trianon wordt ook wel de marmeren Trianon genoemd. Het is een groot lustpaviljoen gesitueerd in één van de vijf delen van de tuinen van Versailles. De naam heeft het paviljoen te danken aan een klein gehucht dat hier te vinden was. Hier ging de koninklijke familie naartoe om te ontsnappen aan het strenge protocol met hofetiquette.

In het groot Trianon zitten een aantal vertrekken die erg indrukwekkend zijn. In de twee vleugels van het gebouw valt het lichtgele marmer op en Ionische zuilen uit rood van rood marmer. De vleugels worden met elkaar verbonden door een galerij. In dit gebouw vind je ook de slaapkamer van Napoleon Bonaparte, de ‘Salon de Familie’ en de ‘Salon Rond’.

Het Klein Trianon ligt in de nabijheid van het Groot Trianon en is een klein Lustpaviljoen. Het paviljoen dateert uit 1768 en doet aan als een klein kasteel met een vierkant oppervlak. Het gebouw was een geschenk voor madame de Pompadoer van Lodewijk XV. Ze heeft er echter nooit van kunnen genieten, omdat zij stierf voor de voltooiing. Daardoor kreeg uiteindelijk Marie Antoinette het cadeau. Je vind hier de volgende vertrekken; het Theater van de Koningin, de Belvédère en de Tempel da L’Amour.

Ook Le Hameau de la Reine maakt deel uit van de kasteeltuinen van Versailles. Het is een zogeheten pseudo-imitatie dorpje achter de Franse tuin. Het werd gebouwd op verzoek van Marie Antoinette en het kan gezien worden als één van haar grootste decadente projecten. Ze liet het dorpje bouw, zodat ze daar kon leven als boerin. Het dorpje is goed bewaard gebleven en telt een tiental huizen. Er staat zelfs een watermolen zonder verdere functie, een boerderij en schapenstal. De schapen waren geparfumeerd. Deze decadente uitspatting heeft de revolutionairen niet gunstig gezind. Marie Antoinette heeft haar einde gevonden onder de guillotine op Place de la Concorde.

het kasteel van Versailles net buiten Parijs. Versailles ligt op 28 kilometer van Parijs. De beste manier om het kasteel te bereiken vanuit Parijs is met de trein. In ongeveer een half uur neemt de RER-lijn je vanaf het station Montparnasse naar Versailles-Rive-Gauche-Chateau. Een kaartje naar dit station kost slechts een paar euro.

Natuurlijk kun je ook met de auto naar Versailles, maar dit wordt niet aangeraden.
Er komen namelijk veel mensen op af en het openbaar vervoer is echt de beste oplossing. De parkeerruimte rond het Kasteel van Versailles is beperkt en vrij duur.